Cúng rằm tháng 8 – Trung thu là một nét văn hóa truyền thống của người Việt Nam, được tổ chức vào ngày rằm tháng 8 âm lịch hàng năm. Đây là dịp để bày tỏ lòng thành kính và tri ân đến các tổ tiên, các vị thần linh và các linh hồn quá cố. Cúng rằm tháng 8 cũng là cơ hội để gia đình sum họp, thưởng thức bánh trung thu và ngắm trăng rằm. Bài viết này sẽ giới thiệu về ý nghĩa, cách chuẩn bị và những điều cần lưu ý khi cúng rằm tháng 8.
Rằm tháng 8 năm 2023 là ngày nào?
Rằm tháng 8 năm 2023, còn được biết đến với tên gọi Tết Trung Thu, là một ngày rất đặc biệt trong năm, mang nhiều ý nghĩa đối với người Việt Nam. Đây không chỉ là ngày rằm thông thường mà còn là ngày Tết Trung Thu – một dịp để mọi người trong gia đình sum vầy, tăng thêm tình cảm, gần gũi sau những ngày tháng làm lụng vất vả. Vậy rằm tháng 8 vào ngày nào?
Rằm tháng 8 2023 sẽ rơi vào thứ Sáu, ngày 29 tháng 9 Dương lịch. Đây cũng là dịp để người lớn thể hiện sự quan tâm đối với trẻ em, cho chúng có dịp vui chơi sau những ngày học hành căng thẳng. Trong ngày này, các gia đình thường tổ chức mâm cỗ trông trăng, cùng nhau phá cỗ, chuyện trò, tâm sự về những dự định trong tương lai.
Tại sao nên cúng rằm tháng 8?
Cúng rằm tháng 8 là một nghi lễ truyền thống của người Việt Nam, có ý nghĩa tôn vinh tổ tiên, thần linh và đoàn viên gia đình. Có nhiều lý do để chúng ta nên cúng rằm tháng 8, sau đây là một số lý do chính:
-
Cúng rằm tháng 8 là cách để chúng ta bày tỏ lòng biết ơn và kính trọng đối với những người đã khuất, những người đã góp phần xây dựng nền văn hóa và lịch sử của dân tộc. Bằng cách cúng rằm tháng 8, chúng ta mong muốn nhận được sự ban phước và bảo hộ của tổ tiên, thần linh cho gia đình và xã hội.
-
Cúng rằm tháng 8 cũng là cách để chúng ta duy trì và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Cúng rằm tháng 8 không chỉ là một nghi lễ tôn giáo mà còn là một lễ hội văn hóa, mang đậm bản sắc dân tộc. Cúng rằm tháng 8 có nhiều hoạt động đặc sắc như: bày cỗ trông trăng, rước đèn ông sao, xem múa lân, hát ca dao, ăn bánh trung thu, v.v. Những hoạt động này không chỉ giúp chúng ta giải trí mà còn giáo dục cho các thế hệ sau về những phẩm chất đạo đức và tinh thần yêu nước.
-
Cúng rằm tháng 8 cũng là cách để chúng ta thể hiện sự đoàn kết và gắn bó trong gia đình và cộng đồng. Cúng rằm tháng 8 là dịp để mọi người trong gia đình sum họp, chia sẻ niềm vui và khó khăn trong cuộc sống. Cũng trong ngày này, chúng ta có thể giao lưu và kết nối với hàng xóm, bạn bè, người thân trong cộng đồng. Cúng rằm tháng 8 là dịp để chúng ta cảm nhận được sự ấm áp và quan tâm của những người xung quanh.
Cúng rằm tháng 8 năm 2023 giờ nào tốt?
Thắp hương rằm tháng 8 là một sự kiện quan trọng trong văn hóa Việt Nam. Đây là thời điểm mà mọi người tưởng nhớ và tri ân ông bà, tổ tiên đã khuất.
Dưới đây là một số khoảng thời gian tốt để tổ chức lễ cúng:
-
Nếu bạn muốn cúng vào chiều ngày 14 hoặc 15 âm lịch, bạn nên hoàn thành trước 6 – 7h chiều. Đây là thời điểm mà ánh sáng mặt trời bắt đầu tắt dần, tượng trưng cho sự chuyển giao giữa cuộc sống hiện tại và thế giới linh thiêng.
-
Nếu bạn chọn cúng vào sáng ngày 15 âm lịch, bạn nên hoàn thành trước 9 – 10h sáng. Lúc này, ánh sáng mặt trời vừa mới lên, mang lại niềm hy vọng và sự khởi đầu mới cho một ngày mới.
Nhớ rằng, quan trọng nhất không phải là thời gian cụ thể mà là tình cảm và lòng thành kính mà bạn dành cho ông bà, tổ tiên.
Ngày rằm tháng 8 cúng trong nhà hay ngoài sân?
Trong ngày này, người Việt Nam có thói quen cúng rằm tháng 8 cả trong nhà và ngoài sân để bày tỏ lòng thành kính và tri ân với các vị thần linh và tổ tiên.
Trong nhà, người ta thường cúng gia tiên trên bàn thờ gia đình, với những món ăn truyền thống như bánh dẻo, bánh nướng, trái cây, rượu, trà và hoa. Người ta cũng thắp nến và hương để tạo không khí trang nghiêm và ấm áp. Cúng gia tiên là một nghi lễ quan trọng để giữ gìn sự gắn kết và tình cảm giữa các thế hệ trong gia đình.
Ngoài sân, người ta thường cúng thần linh và thổ địa ở các góc đất hoặc các đình chùa gần nhà. Người ta mang ra những món ăn như hoa quả, bánh trung thu, rượu và trà để dâng lên các vị thần linh và thổ địa. Người ta cũng thắp nến và hương để tôn kính và cầu xin sự bảo hộ và phù hộ cho gia đình và làng xóm. Cúng thần linh và thổ địa là một nghi lễ để biểu hiện sự kính trọng và cảm ơn với các vị có công với đất nước và dân tộc.
Lễ cúng rằm tháng 8 gồm những gì?
Lễ cúng rằm tháng 8 là một nét văn hóa truyền thống của người Việt Nam, được tổ chức vào ngày 15 tháng 8 âm lịch hàng năm. Đây là dịp để các gia đình thể hiện lòng thành kính, biết ơn ông bà, tổ tiên, cũng như tạo sự gắn kết, đoàn viên giữa các thành viên trong gia đình. Lễ cúng rằm tháng 8 gồm những gì? Theo tìm hiểu của homedy, lễ cúng rằm tháng 8 gồm:
Mâm ngũ quả
Để dâng lên tổ tiên và thần linh, đây là một phần không thể thiếu trong mâm cỗ Trung thu. Có thể dùng các loại quả theo phong tục của từng vùng miền, như chuối, bưởi, đào, hồng, cam… hoặc đu đủ, mãng cầu, dừa, xoài, sung… Mâm ngũ quả cần được trang trí sao cho hài hòa và sinh động.
Hoa tươi chưng bàn thờ
Theo quan niệm dân gian, mỗi loại hoa có một ý nghĩa riêng và phù hợp với từng mùa. Trong dịp rằm tháng 8, các loại hoa thường được chọn để chưng bàn thờ là hoa cúc, hoa sen, hoa lan, hoa hồng… Mỗi loại hoa có một sắc màu và hương thơm khác nhau, tạo nên một bức tranh đầy màu sắc và hài hòa. Một số ý nghĩa của các loại hoa tươi chưng bàn thờ như sau:
-
Hoa sen: Là loài hoa thanh khiết, sang trọng, gắn liền với Phật giáo và văn hóa Việt Nam.
-
Hoa hồng: Là loài hoa có hương thơm dịu nhẹ, màu sắc mang biểu trưng cho sự cát tường.
-
Hoa huệ trắng: Là loài hoa thuần khiết, trang nhã, thanh tao, tượng trưng cho sự sung túc, no đủ.
-
Hoa cúc: Là loài hoa phổ biến để chưng bàn thờ nhất. Hoa cúc có ý nghĩa là sự hiếu thảo, sự trường tồn vĩnh cửu và biểu tượng phúc lộc, may mắn và sự sống.
-
Hoa lay ơn: Là loài hoa có hình dạng giống như một bàn tay, tượng trưng cho sự bảo vệ, che chở và cầu mong cho gia đình được an lành.
Các loại bánh dẻo bánh nướng
Bánh nướng và bánh dẻo là hai loại bánh đặc trưng cho dịp Trung Thu, không thể thiếu trong mâm cỗ. Bánh nướng có vỏ giòn, ruột nhân đậu xanh hoặc đậu đỏ, trứng muối, lạp xưởng… Bánh dẻo có vỏ mềm, dẻo, ruột nhân đậu xanh hoặc đậu đỏ, dừa… Có nhiều hình dạng khác nhau như tròn, vuông… Bánh nướng và bánh dẻo tượng trưng cho sự no đủ, sung túc và may mắn.
Mâm cỗ cúng
Mâm cỗ cúng rằm tháng 8 không cần quá cầu kỳ, long trọng như mâm cỗ ngày Tết Nguyên Đán, nhưng vẫn phải chuẩn bị một cách tươm tất, đầy đủ và thành tâm. Mâm cỗ cúng rằm tháng 8 gồm những gì? Một mâm cơm cúng rằm tháng 8 thường bao gồm:
-
Xôi: Là món ăn truyền thống của người Việt Nam trong các dịp lễ tết. Xôi có thể là xôi gấc (xôi đỏ), xôi lá dứa (xôi xanh), xôi vò (xôi trắng) hoặc xôi đỗ xanh (xôi thanh tịnh). Xôi được coi là món ăn chính trong mâm cỗ.
-
Gà luộc: Gà luộc có ý nghĩa là sự giàu có, sung túc và may mắn. Gà luộc được chọn là gà ta hay gà ri để có thịt săn chắc và ngon hơn. Gà luộc được trang trí bằng lá chanh và ớt để tăng thêm hương vị và màu sắc.
-
Các loại hoa quả: Để làm đẹp cho mâm cỗ và biểu tượng cho sự phong phú, sung túc của cuộc sống. Các loại hoa quả thường có trong mâm cỗ là chuối chín vàng, hồng đỏ, na xanh, bưởi vàng, lựu đỏ… Có thể tạo hình các loại hoa quả thành các con vật ngộ nghĩnh như cá, chó, nhím… để thu hút sự chú ý của trẻ em.
-
Các món ăn khác: Tùy theo điều kiện kinh tế và phong tục của từng gia đình mà có thể chuẩn bị thêm các món ăn khác như canh miến mọc, thịt bò xào, chả nem, tôm hấp sả, rau củ luộc… Các món ăn này có thể là mặn hoặc chay tùy theo sở thích của từng người.
Dưới đây là một số gợi ý về thực đơn cho mâm cúng rằm tháng 8:
Mâm cỗ 1: Xôi gấc, gà luộc, canh miến mọc, bánh nướng, bánh dẻo, hồng ngâm, dưa hấu, bưởi.
Mâm cỗ 2: Xôi lá dứa, thịt bò xào, chả nem, bánh nướng, bánh dẻo, chuối chín, na xanh, lựu đỏ.
Mâm cỗ 3: Xôi vò, tôm hấp sả, rau củ luộc, bánh nướng, bánh dẻo, hồng đỏ, bưởi vàng, lê xanh.
Mâm cỗ 4: Xôi đỗ xanh, đậu hũ chiên sốt cà chua, nấm xào rau cải, bánh nướng, bánh dẻo, táo đỏ, nho xanh, cam vàng. (Mâm cỗ chay)
Mâm cỗ 5: Xôi gấc trộn vừng và dừa, gà quay mật ong, canh khoai môn nấu tôm khô, bánh nướng, bánh dẻo, xoài chín, kiwi xanh, dứa vàng. (Mâm cỗ đặc biệt)
Các lễ vật khác
Ngoài những lễ vật trên, trong mâm cỗ cúng rằm tháng 8 còn có những lễ vật khác bao gồm:
-
Hương/nhang: Để thắp hương và cắm hoa tươi trên bàn thờ, biểu hiện sự tôn kính và tri ân.
-
Đèn/nến: Để soi sáng cho bàn thờ, tượng trưng cho ánh sáng của trăng rằm.
-
Gạo và muối: Để dâng lên tổ tiên, là hai vật phẩm thiết yếu trong cuộc sống. Có thể để trong hai cái bát nhỏ hoặc hai cái bình sứ.
-
Tiền vàng/vàng mã: Các loại giấy cúng, vàng mã có thể là tiền âm phủ, tiền vàng bạc, tiền địa phủ, tiền ngân hàng địa phủ, hay các vật phẩm giấy khác. Các loại giấy cúng, vàng mã có ý nghĩa là gửi tiền và đồ đạc cho người đã khuất để họ có thể sử dụng và trao đổi ở cõi âm .
>>> Xem ngay: [Tổng hợp] Văn khấn rằm tháng 8 cầu may mắn cho gia đình và doanh nghiệp
Cách cúng rằm tháng 8
Để cúng rằm tháng 8 một cách chuẩn xác và đầy đủ, bạn cần lưu ý những điều sau:
Chuẩn bị mâm cúng: Mâm cúng rằm tháng 8 gồm có nhang, hoa, đèn nến, xôi, gà luộc, bánh trung thu, bánh dẻo và các loại trái cây theo mùa. Bạn có thể chọn món ăn chay hoặc mặn tùy theo sở thích và điều kiện của gia đình. Bạn nên chuẩn bị một hộp bánh trung thu gồm 4 chiếc bánh để đặt trên bàn thờ. Ngoài ra, bạn cũng nên chuẩn bị một mâm ngũ quả gồm nải chuối chín, quả bưởi, quả hồng, quả na và quả lựu để trang trí và mang ý nghĩa tốt lành.
Bày mâm cúng: Bạn nên bày mâm cúng trên bàn thờ gia tiên hoặc bàn thờ thần linh trong nhà. Bạn nên sắp xếp các món ăn sao cho hài hòa và tươm tất. Bạn có thể đặt xôi ở giữa, gà luộc ở phía trước, bánh trung thu ở phía sau và các loại trái cây ở hai bên. Bạn nên để nhang, hoa, đèn nến ở phía trước mâm cúng để tiện cho việc thắp hương.
Tiến hành lễ: Bạn nên chọn giờ cúng rằm tháng 8 sao cho phù hợp với phong tục của từng vùng miền. Theo quan niệm thông thường, nếu cúng vào chiều ngày 14 hoặc 15 âm lịch thì phải hoàn thành trước 18 – 19 giờ tối. Nếu cúng vào sáng ngày 15 âm lịch thì phải xong trước 9 – 10 giờ sáng. Khi tiến hành lễ, bạn nên dọn dẹp sạch sẽ không gian bàn thờ, rửa tay sạch sẽ và mặc quần áo gọn gàng. Bạn nên thắp nhang, đèn nến và xin phép tổ tiên, thần linh trước khi dâng lễ. Sau đó, bạn có thể đọc văn khấn rằm tháng 8 theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam hoặc tự viết theo ý muốn của mình. Khi kết thúc lễ, bạn nên cảm tạ tổ tiên, thần linh và xin phép được dọn lễ.
Hóa vàng: Sau khi dọn lễ, bạn hãy hóa vàng cho tổ tiên và thần linh để biểu lộ lòng thành kính và mong muốn được ban phước lành. Bạn có thể hóa vàng trong nhà hoặc ngoài sân trước tùy theo điều kiện của từng gia đình. Bạn nên chọn những loại giấy vàng có chất lượng tốt và không gây ô nhiễm môi trường và hóa vàng cẩn thận và an toàn, tránh gây cháy nổ hoặc làm phiền hàng xóm.
Cúng rằm tháng 8 là một nghi lễ tâm linh quan trọng của người Việt Nam, gắn liền với văn hóa và tín ngưỡng dân tộc. Qua bài viết này, chúng tôi hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về ý nghĩa, cách cúng trăng rằm tháng 8 và những điều cần lưu ý khi cúng rằm tháng 8. Chúc bạn và gia đình có một mùa trung thu ấm áp, vui vẻ và hạnh phúc.
Để đón đọc thêm nhiều thông tin liên quan đến phong thủy, bất động sản nhà đất… hãy ghé thăm homedy.com thường xuyên nhé!
Loan Nguyễn
