Bộ tam sên: Nguồn gốc, ý nghĩa và cách bày trí trong mâm cúng

Bộ tam sên là một lễ vật đặc biệt của người dân Nam Bộ trong các dịp cúng lễ, đặc biệt là cúng Thần Tài. Bộ tam sên gồm có 3 loài vật tượng trưng cho Thổ – Thủy – Thiên, mang ý nghĩa cao cả và tốt đẹp. Bạn có muốn tìm hiểu thêm về bộ tam sên là gì, bộ tam sên gồm những gì và những câu hỏi liên quan đến vấn đề này. Hãy đọc bài viết sau đây để có được câu trả lời nhé!

Bộ tam sên là gì? Ý nghĩa

bo-tam-sen-1
Bộ tam sên là gì?

Bộ tam sên là một loại lễ vật gồm ba món ăn tượng trưng cho ba yếu tố Thổ – Thủy – Thiên, thường được dùng trong các lễ cúng Thần Linh của người dân Nam Bộ. 

Ý nghĩa bộ tam sên  là thể hiện sự thành kính và tạ lễ của gia chủ đối với các thần linh, cầu mong sự bình an, sức khỏe và tài lộc cho gia đình. Bộ tam sên cũng mang ý nghĩa phong thủy, hài hòa giữa các nguyên tố thiên nhiên. Ngoài ra, bộ tam sên còn có ý nghĩa theo quan điểm Phật giáo, là ba loại sanh trong bốn loại sanh: thai sanh, noãn sanh và tháp sanh.

Bộ tam sên cúng chuẩn nhất

bo-tam-sen-2
Hình ảnh bộ tam sên

Bộ tam sên là một lễ vật đặc biệt của người dân Nam Bộ trong các lễ cúng Thần Tài, Thổ Địa, khai trương, thôi nôi, đầy tháng… Bộ tam sên tượng trưng cho ba loại sinh vật sống ở ba môi trường khác nhau: Thổ, Thủy và Thiên. Vậy tam sên gồm gì?

Bộ tam sên cúng chuẩn nhất gồm có:

  • Một miếng thịt ba chỉ luộc, đại diện cho loài sinh vật sống trên mặt đất (Thổ) và thai sinh (sinh ra từ bào thai).

  • Ba con tôm luộc hoặc một con cua luộc, đại diện cho loài sinh vật sống dưới nước (Thủy) và thấp sinh (sinh ra ở nơi ẩm thấp).

  • Một quả trứng luộc, đại diện cho Thiên hay Noãn Sinh, là những loài sinh ra từ trứng.

Bộ tam sên mang ý nghĩa tạ lễ Thổ – Thủy – Thiên, cầu chúc sự bình an, tài lộc và thể hiện sự thành tâm của chủ nhà.

Bộ tam sên thường được sử dụng trong lễ cúng nào?

Bộ tam sên là một lễ vật đặc biệt của người dân Nam Bộ trong các lễ cúng tượng trưng cho ba loại sinh vật sống ở ba môi trường khác nhau (Thổ, Thủy và Thiên). 

Bộ tam sên thường được sử dụng trong các lễ cúng sau:

  • Cúng Thần Tài, Thổ Địa

  • Cúng khai trương

  • Cúng động thổ, nhập trạch, tạ đất đai

  • Lễ cúng thôi nôi, đầy tháng

Cụ thể:

Bộ tam sên cúng thần tài

bo-tam-sen-3
Bộ tam sên cúng thần tài

Bộ tam sên cúng thần tài là một trong những lễ vật không thể thiếu trong mâm cúng vía Thần Tài vào ngày mùng 10 tháng Giêng hàng năm. Bộ tam sên gồm có ba loại sinh vật tượng trưng cho ba yếu tố Thổ, Thủy và Thiên, là miếng thịt luộc, quả trứng luộc và con tôm luộc. Bộ tam sên mang ý nghĩa cầu mong sự bình an, phồn thịnh và tài lộc cho gia đình và công việc.

Ngoài bộ tam sên cúng ngày vía thần tài, mâm cúng còn có các lễ vật khác như hoa cúc kim cương, mâm ngũ quả, nhang rồng phụng, đèn cầy, gạo hũ trắng, muối hũ trắng, trà khô bắc, rượu nếp trắng, nước trắng, giấy cúng động thổ, bánh kẹo, trầu cau tươi, xôi gấc đậu xanh, chè đậu trắng, bánh hỏi và cháo trắng. Có thể thêm một số món ăn khác như cá lóc nướng, heo quay hay gà luộc tùy theo điều kiện kinh tế của từng gia đình. Các lễ vật này đều có ý nghĩa riêng biệt và phù hợp với tính chất của Thần Tài là vị thần mang lại sự giàu có và sung túc.

Bộ tam sên cúng khai trương

Bộ tam sên cúng khai trương gồm có ba lễ vật chính là tôm (hoặc cua), thịt luộc và trứng luộc, mang ý nghĩa cầu mong cho công việc kinh doanh phát đạt, thuận lợi và may mắn.

Ngoài đĩa tam sên, mâm cúng khai trương còn có các lễ vật khác như xôi (hoặc bánh chưng), muối gạo, nước trắng, rượu trắng, chè, bánh oản đỏ, thuốc lá, quan phục, giấy tiền vàng, nhang thơm và cau trầu tươi.

>>> XEM THÊM: [MỚI 2024] Tổng hợp văn khấn khai trương cửa hàng chuẩn nhất

Bộ tam sên cúng tất niên

Bộ tam sên cúng tất niên là một phần quan trọng trong nghi lễ cúng tất niên của người Việt. Trong mâm lễ cúng tất niên còn có: xôi chè, nước uống, mâm ngũ quả, hoa cúc kim cương, đèn cầy, nhang rồng phượng, gạo hũ trắng, muối hũ trắng, trà khô bắc và rượu nếp trắng.

Bộ tam sên cúng xây nhà, nhập trạch, tạ đất đai

Bộ tam sên cúng xây nhà là một nét văn hóa truyền thống của người Việt Nam, mang ý nghĩa tượng trưng cho ba yếu tố Thiên – Thổ – Thủy, hay ba loại sinh vật Thai sinh – Thấp sinh – Noãn sinh.

Ngoài bộ tam sên cúng đất đai, khi cúng xây nhà còn có các lễ vật khác như:

  • Một con gà trống luộc, biểu thị sự may mắn và phát tài.

  • Năm phần xôi gấc in đậu xanh, năm phần chè đậu trắng hoặc chè trôi nước, năm phần cháo trắng (cháo hoa), thể hiện sự đầy đủ và sung túc.

  • Một bình hoa tươi (hoa ly, hoa hồng, hoa cúc vàng,…), mang ý nghĩa sự tươi mới và vui vẻ.

  • Một dĩa ngũ quả (cam, quýt, bưởi, chuối, dưa hấu), biểu hiện sự phong phú và đa dạng.

  • Rượu gạo, nước trà, muối hột và gạo để rót lễ.

  • Hương nhang, nến hoặc đèn dầu để thắp sáng.

  • Trầu cau (lá trầu đẹp không rách, cau quả to chắc), thuốc lá để mời thần linh và khách quý.

  • Giấy tiền vàng bạc để cúng thần linh và các vong hồn.

>>> Có thể bạn muốn biết:

[Tổng hợp] Văn khấn cúng đất đai đầy đủ nhất

Cúng động thổ xây nhà: Ý nghĩa, nghi thức và bài cúng chuẩn nhất

Bộ tam sên cúng nhà mới

Bộ tam sên cúng nhà mới mang ý nghĩa tạ lễ, thành tâm và cầu mong sự phồn thịnh, an khang cho gia đình khi chuyển đến nhà mới.

Ngoài bộ tam sên, khi cúng nhà mới còn cần có các lễ vật khác như: mâm ngũ quả, hoa tươi, đèn cầy, nhang, vàng mã, hũ muối gạo nước, gà luộc nguyên con, xôi, cháo và một mâm cỗ mặn theo sở thích của gia chủ. Các lễ vật này được bày biện đẹp mắt trên bàn thờ gia tiên và bàn thờ Thần Tài – Thổ Địa. 

Gia chủ cùng các thành viên trong gia đình sẽ thắp nhang, đọc văn khấn và hóa vàng để dâng lên các thần linh và tổ tiên. Sau khi cúng xong, gia chủ sẽ bật bếp nấu nước pha trà để khai hỏa cho ngôi nhà mới. Các lễ vật sau khi cúng có thể được ăn uống hoặc chia sẻ cho hàng xóm, bạn bè.

>>> Xem ngay:

  • Cúng vào nhà mới: Mâm cúng, văn khấn và những điều kiêng kỵ

  • 10 điều cần biết về thủ tục nhập trạch để may mắn và bình an đến với gia chủ

Bộ tam sên cúng đầy tháng

Bộ tam sên cúng đầy tháng gồm có trứng luộc, thịt heo luộc và tôm hoặc cua luộc, tượng trưng cho ba loài vật sống ở ba môi trường khác nhau: trên trời, trên cạn và dưới nước. Bộ tam sên mang ý nghĩa tôn kính các vị thần linh, biểu hiện sự thành tâm của gia chủ và cầu mong cho con cái được an lành, khỏe mạnh và phát triển toàn diện.

Ngoài bộ tam sên, các lễ vật khác khi cúng đầy tháng có thể bao gồm:

  • Một con gà luộc, biểu tượng cho sự sung túc và may mắn.

  • Ba tô chè lớn và mười hai chén chè nhỏ, biểu tượng cho sự ngọt ngào và hạnh phúc.

  • Mười ba đĩa xôi, biểu tượng cho sự no đủ và giàu có.

  • Mười ba đôi hài, mười ba miếng trầu cánh phượng, mười ba nén vàng và mười ba bộ váy áo đẹp, biểu tượng cho sự quan tâm và yêu thương của gia đình dành cho bé. Các lễ vật này phải giống nhau về màu sắc và hình dạng.

  • Ngoài ra, còn có các lễ vật khác như trái cây, nhang, đèn cầy, gạo, muối, trà, rượu nếp, nước trắng và giấy cúng.

[FAQ] Giải đáp các câu hỏi thường gặp

bo-tam-sen-4
Bộ tam sên và những vấn đề liên quan

Bộ tam sên gồm mấy quả trứng?

Bộ tam sên là một loại lễ vật quan trọng trong các lễ cúng của người Việt. Bộ tam sên gồm 3 lễ vật tượng trưng cho Thổ – Thủy – Thiên. Cụ thể, bộ tam sên bao gồm: 1 miếng thịt ba chỉ luộc tượng trưng cho Thổ, 3 con tôm luộc (hoặc có thể thay thế bằng 1 con cua luộc) tượng trưng cho Thủy, và 1 hoặc 3 quả trứng luộc tượng trưng cho Thiên. Trứng trong bộ tam sên biểu tượng cho sự sinh sôi, phát triển và may mắn. Trong một số trường hợp, người ta có thể dùng 3 quả trứng để tăng thêm ý nghĩa phát lộc, phát tài.

Bộ tam sên cúng trứng gà hay trứng vịt?

Bộ tam sên cúng trứng gà hay trứng vịt là một câu hỏi thường gặp của nhiều người khi chuẩn bị lễ cúng. Về việc chọn trứng gà hay trứng vịt để cúng, theo các chuyên gia phong thủy và văn hóa, không có quy định cụ thể nào. Tùy vào sở thích và khả năng của gia chủ mà có thể chọn loại trứng phù hợp. Tuy nhiên, một số người cho rằng trứng vịt có ý nghĩa cao hơn trứng gà vì vịt là loài chim có thể sống được ở cả ba môi trường: Thổ – Thủy – Thiên. Do đó, trứng vịt được coi là biểu tượng của sự phồn thực và toàn diện hơn.

Trứng cúng tam sên có bóc vỏ không?

Cúng tam sên có lột vỏ trứng không? Theo cách cúng bộ tam sên, trứng sẽ được bóc vỏ trước khi cúng, để thể hiện sự tôn kính và trang nghiêm. Sau khi cúng xong, trứng cúng tam sên được chia đều cho các thành viên trong gia đình ăn, để mong muốn mọi người luôn khỏe mạnh, may mắn và hạnh phúc.

Cúng tam sên xong có ăn được không?

Bộ tam sên cúng xong có ăn được không hẳn là điều mà nhiều người thắc mắc. Theo homedy tìm hiểu, sau khi cúng xong, bạn hoàn toàn có thể thụ lộc bộ tam sên, tức là có thể ăn được như các loại lễ vật khác. Tuy nhiên, trước khi ăn bạn nên xin phép các vị thần linh và cảm ơn họ đã ban cho bạn những điều may mắn, hưng thịnh. Bạn cũng nên ăn trong ngày cúng, không nên để qua đêm hay chia sẻ cho người khác để tránh mất lộc. 

Bộ tam sên là một nét văn hóa độc đáo của người dân Nam Bộ, thể hiện sự tôn kính và biết ơn đối với Thần Tài và các vị thần khác. Cúng tam sên là một nét đẹp trong văn hóa dân gian, thể hiện sự kính trọng và biết ơn của con người đối với tự nhiên. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về bộ tam sên là gì, bộ tam sên gồm những gì và những vấn đề liên quan khác.

Đừng quên truy cập homedy thường xuyên để đón đọc những tin tức thú vị liên quan đến phong thủy, bất động sản và những vấn đề khác nhé!

Loan Nguyễn