Lễ đổ mái nhà hay lễ cất nóc là một trong những nghi lễ đặc biệt quan trọng trong quá trình xây dựng nhà cửa. Theo quan niệm của người Việt, trước khi đổ mái không thể thiếu việc sắm lễ cúng đổ mái nhà và thực hiện lễ cúng, cầu cho việc xây nhà được thuận lợi, suôn sẻ. Vậy lễ đổ mái nhà là gì, được thực hiện khi nào? Sắm lễ đổ mái nhà ra sao? Thủ tục làm lễ đổ mái nhà như thế nào? Trong bài viết dưới đây, Nhadatnew sẽ cùng bạn tìm hiểu về lễ cúng đổ mái nhà và trọn bộ văn khấn đổ mái nhà đầy đủ và chính xác, giúp bạn hoàn thành nghi lễ chu đáo.
Đổ mái nhà có phải cúng không?
Lễ đổ mái nhà còn được gọi là lễ cất nóc nhà hay lễ Thượng Lương (trong tiếng Hán, “Thượng” là trên, “Lương” là xà nhà), tức là ngày gác thanh giữa của nóc nhà với mái nhà dốc có kèo. Hiện nay, với nhiều ngôi nhà hiện đại ở thành phố, lễ đổ mái nhà còn được hiểu là ngày thực hiện đổ trần lợp mái, hoặc đổ bê tông sàn mái.
Lễ đổ mái nhà là nghi lễ mang ý nghĩa báo cáo với các vị Thần linh, Thổ Công, Thổ Địa về tiến trình xây dựng nhà cửa. Đồng thời, lễ cất nóc cũng được xem là một nghi thức cầu mong các vị Thần linh, tổ tiên phù hộ, cầu mong may mắn, bình an, sức khỏe cho các thành viên trong gia đình.
Như vậy, đổ mái nhà có phải cúng không? Câu trả lời là “Có”. Người Việt quan niệm “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”. Vì vậy, lễ cúng đổ mái nhà mang ý nghĩa cầu cho quá trình xây dựng nhà ở được suôn sẻ, thuận lợi, tránh những điều không mong muốn như thiên tai, lũ lụt. Người thực hiện lễ cúng cất nóc nhà thường là chủ nhà hoặc chủ thầu.
-
Với nhà mái bằng: Nếu là nhà cấp 4 thì chỉ cúng 1 lần khi đổ mái nhà, còn xây từ 2 tầng trở lên thì chỉ cần cúng vào ngày đổ bê tông sàn mái, không cần cúng khi đổ các tầng sàn khác.
-
Với nhà mái dốc: Nếu có trần bê tông thì không cần cúng ngày đổ trần bê tông, còn nhà 1 tầng hay nhiều tầng đều chỉ cúng đổ mái vào ngày cất nóc mái (Chính là ngày gác thanh giữa của nóc nhà. Việc lắp xà gồ, kèo có thể làm trước, chỉ chọn ngày gác thanh giữa của nóc nhà để làm lễ cất nóc.)
Mâm cúng đổ mái nhà đặt ở đâu?
Theo quan niệm của người xưa, mâm cúng đổ trần nhà khi xây nhà 1 tầng hay nhiều tầng sẽ được đặt ở khoảng đất trống, sạch sẽ và khô ráo gần nhà. Ngoài ra, gia chủ cũng cần lựa chọn hướng đặt mâm cúng hợp với tuổi của gia chủ.
Nếu là lễ cất nóc nhà ở, ngoài mâm cúng lễ cất nóc đặt ở ngoài trời, gia chủ cần chuẩn bị thêm cả mâm lễ lên ban thờ gia tiên trong nhà. Đối với lễ cất nóc công trình, ban thờ sẽ được đặt ngoài trời tại các vị trí đẹp.
Chuẩn bị mâm cúng đổ mái nhà
Đồ lễ cúng đổ mái nhà không cần thiết phải mâm cao cỗ đầy nhưng phải đầy đủ, chu đáo và tươm tất nhằm thể hiện lòng thành của gia chủ. Thông thường, một mâm cúng đổ trần nhà cần có:
-
1 con gà, 1 đĩa xôi/bánh chưng.
-
1 bát gạo, 1 bát nước, 1 đĩa muối.
-
1 lít rượu trắng, 1 bao thuốc lá, 1 lạng chè.
-
5 cái oản đỏ, 5 lá trầu, 5 quả cau.
-
5 quả tròn, 9 bông hoa hồng đỏ.
-
1 bộ đinh vàng hoa, 5 lễ vàng tiền.
-
1 bộ quần áo Quan Thần Linh (mũ, hia tất cả màu đỏ, kiếm trắng).
-
Văn khấn đổ mái nhà.
Khi sắm lễ cúng đổ mái nhà, tùy theo phong tục của từng vùng miền và điều hiện của mỗi gia đình mà có thể bổ sung thêm các lễ vật khác. Những món lễ vật này không cần quá cầu kỳ, đắt đỏ nhưng phải được lựa chọn cẩn thận, chuẩn bị chỉn chu nhằm thể hiện tấm lòng thành tâm của gia chủ.
>>> Xem thêm:
Cúng động thổ xây nhà: Ý nghĩa, nghi thức và bài cúng chuẩn nhất
Cúng vào nhà mới: Mâm cúng, văn khấn và những điều kiêng kỵ
Trình tự tiến hành lễ cúng đổ mái nhà
Thủ tục làm lễ đổ mái nhà được tiến hành theo các bước như sau:
Chọn ngày cúng, giờ cúng
Ngày, giờ cúng đổ mái nhà cũng cần được xem xét kỹ lưỡng để mang lại cảm giác yên tâm và quá trình xây dựng được thuận lợi. Gia chủ nên chọn giờ hoàng đạo, ngày lành tháng tốt và hợp mệnh, hợp tuổi để làm lễ cúng cất nóc nhà. Để chắc chắn hơn, gia chủ có thể tham khảo ý kiến chuyên gia, hoặc các thầy phong thủy để chọn thời gian làm lễ phù hợp, tránh các ngày xấu, xung khắc với tuổi của gia chủ.
Cụ thể, nên chọn những ngày tốt như: Hoàng Đạo, Lộc Mã, Sinh Khí, Giải Thần và tránh những ngày xấu như Hắc Đạo, Thổ Cấm, Hùng Phục, Trung Tang, Sát Thủ. Gia chủ cũng nên theo dõi thời tiết, tránh thực hiện lễ cúng đổ mái nhà trong gió mưa bão bùng.
Trong trường hợp gia chủ xem tuổi làm lễ cất nóc nhà nhưng lại không được tuổi thì có thể mượn tuổi người khác. Nếu mượn tuổi người khác, gia chủ làm giấy tờ bán nhà tượng trưng và lấy 99.000 đồng chủ nhà giữ. Người mượn tuổi sẽ thay mặt gia chủ tiến hành dâng hương và khấn lễ, gia chủ cần lánh mặt lúc làm lễ.
>>> Xem ngay:
-
Kinh nghiệm mượn tuổi làm nhà chi tiết nhất
-
Mẫu giấy bán nhà tượng trưng khi mượn tuổi làm nhà
Sắm lễ đổ mái nhà
Nhìn chung, mâm cúng lễ đổ mái nhà sẽ bao gồm cả đồ mặn và đồ chay. Khi sắm lễ cúng đổ mái nhà, bạn không cần mua quá nhiều đồ, tuy nhiên cần chuẩn bị thật cẩn thận và chu đáo. Chẳng hạn, khi chọn hoa quả phải tươi, không héo úa, dập hỏng, trầu cau quả và lá phải đều nhau,…
Bày mâm cúng đổ mái nhà
Khi đã chuẩn bị xong mâm cúng đổ trần nhà, gia chủ bày biện lễ vật gọn gàng, chỉn chu lên 1 chiếc bàn rồi quay theo hướng phù hợp với mệnh và tuổi của gia chủ. Gia chủ cần chuẩn bị đầy đủ, tươm tất, tránh thiếu lễ vật.
Cúng đổ mái nhà
Sau khi chọn giờ đẹp ngày đẹp và bày biện mâm cúng đổ mái nhà, người chủ lễ sửa soạn đầu tóc gọn gàng, ăn mặc lịch sự chỉnh tề và tiến hành rót rượu, nước, đốt hương/nhang, sau đó thắp nhang vào mâm lễ. Đến giờ tốt đã định, người làm lễ sẽ đọc bài khấn đổ mái nhà. Nghi thức cúng cất nóc có thể được thực hiện bởi thầy cúng hoặc gia chủ đều được.
Người chủ lễ cần có thái độ nghiêm túc, tập trung và thành tâm đọc văn khấn. Trong quá trình đọc văn khấn đổ trần nhà không nên đọc to thành tiếng mà chỉ nên đọc chậm rãi, đọc nhỏ, đọc thầm đủ cho chính mình nghe. Để quá trình đọc bài cúng được trôi chảy và thuận lợi, gia chủ có thể in sẵn hoặc viết văn khấn đổ mái nhà ra giấy.
Hạ lễ
Sau khi hương trên bàn thờ đã cháy hết, gia chủ nên khấn xin lễ rồi thực hiện việc hạ lễ xuống. Sau đó đem đi hóa vàng và tiến hành thụ lễ, chúc mừng cho việc cất nóc nhà thành công.
-
Với nhà một tầng có mái dốc: Sau khi cúng xong, chủ nhà đặt thanh giữa của nóc nhà vào giờ cất nóc đã chọn. Nếu mượn tuổi thì nhờ người mượn tuổi thực hiện việc này.
-
Với nhà mái bằng: Sau khi cúng xong, gia chủ đổ xô bê tông đầu tiên vào một vị trí cung hướng đã chọn khi động thổ. Nếu mượn tuổi thì nhờ người cho mượn tuổi làm việc này.
>>> Tham khảo: Văn khấn đổ mái nhà tầng 1 – Ý nghĩa, cách sắm lễ và cúng cất nóc nhà
Mẫu văn khấn đổ mái nhà ngắn gọn
Một trong những việc gia chủ cần chuẩn bị khi thực hiện lễ cúng cất nóc đó là bài cúng đổ mái nhà. Hiện nay, có rất nhiều phiên bản văn khấn đổ trần nhà mà gia chủ có thể tham khảo nhưng nhìn chung, nội dung các bài văn khấn đổ mái nhà đều tương tự nhau.
Nếu bạn đang tìm kiếm bài văn khấn đổ mái tầng 1, văn khấn đổ mái tầng 2 hoặc văn khấn đổ mái nhà tầng cuối thì có thể tham khảo bài cúng đổ mái nhà chi tiết và chuẩn xác nhất dưới đây:
“Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy quan Đương niên.
Con kính lạy các tôn thần bản xứ.
Tín chủ (chúng) con là:…
Ngụ tại:…
Hôm nay là ngày … tháng … năm …..
Tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương, dâng lên trước án, có lời thưa rằng: Vì tín chủ con khởi tạo… cất nóc căn nhà ở địa chỉ:… ngôi dương cơ trụ trạch để làm nơi cư ngụ cho gia đình, con cháu.
Nay chọn được ngày lành tháng tốt, kính cáo chư vị linh thần, cúi mong soi xét và cho phép được cất nóc.
Tín chủ con thành tâm kính mời:
Ngài Kim Niên Đường cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương.
Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa.
Ngài Định phúc Táo quân.
Các ngài Địa chúa Long Mạch tôn thần và tất cả các vị Thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các Ngài, nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho chúng con được vạn sự tốt lành, công việc hanh thông, chủ – thợ được bình an, ngày tháng hưởng phần lợi lạc, âm phù dương trợ, sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm.
Tín chủ lại xin phổ cáo với các vị Tiền chủ, Hậu chủ và các vị Hương linh, cô hồn y thảo phụ mộc, phảng phất quanh khu vực này, xin mời các vị tới đây thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ, cũng như chủ thợ đôi bên khiến cho an lành, công việc chóng thành, muôn sự như ý.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!”
Bài cúng đổ mái nhà sẽ được dùng tương tự cho những tầng khác của ngôi nhà chứ không chỉ riêng tầng 1, bạn chỉ cần thay đổi số tầng trong bài văn khấn là được.
Người đọc văn khấn nên là chủ nhà hoặc thầy cúng, nhưng nếu trong trường hợp bất khả kháng hay chủ nhà không hợp tuổi làm lễ và phải nhờ người được tuổi thay mặt thì về cơ bản, văn khấn đổ mái nhà mượn tuổi vẫn sử dụng bài văn khấn như trên. Tuy nhiên, người cho mượn tuổi sẽ đọc bài cúng và phần tên tín chủ trong bài văn khấn sẽ là tên của người cho mượn tuổi. Gia chủ sẽ tránh mặt trong quá trình làm lễ.
Mái nhà là bộ phận giữ vai trò quan trọng, bảo vệ ngôi nhà khỏi gió, mưa và các yếu tố ngoại cảnh. Đồng thời, mái nhà trong phong thủy có ảnh hưởng tới may mắn, sức khỏe của các thành viên sống trong căn nhà đó. Vì thế, lễ cúng cất nóc và đọc văn khấn đổ mái nhà đã trở thành một nghi thức không thể thiếu trong văn hóa tâm linh người Việt. Hy vọng rằng, những thông tin bài viết này của Nhadatnew.com sẽ giúp gia chủ thực hiện nghi lễ cúng đổ mái nhà thật suôn sẻ và gặp nhiều may mắn, mọi sự hanh thông!
Trần Dung
